Restauratie Historisch Interieur, Ovale Zaal, Teylers Museum, Haarlem

Grootschalige restauratie historisch interieur aan lambrisering en houtwerk

In een kort tijdsbestek is door meerdere partijen de gehele Ovale Zaal gerestaureerd, de gedemonteerde deuren, vitrines en lades zijn in het atelier gerestaureerd, en tegelijkertijd in de zaal de vaste onderdelen van de betimmering lambrisering onder handen genomen.

Gescheurd lijstwerk is losgehaald en verlijmt scheuren in panelen verlijmt, zowel in de boekenkast omlijsting als op de ladefronten. Kieren, ontstaan door het wijken van de muren, in het lijstwerk zijn gedicht. De lades zijn gangbaar gemaakt door de vastgelopen steenbeukenhouten wielen schoon te maken en de wielkasten op te ruimen.  Er is sprake van een vrij unieke ladegeleiding, per lade zijn er 20 houten wielen. En gebroken glas van vitrine laden is vervangen.

Ontbrekende bessen op de met houtsnijwerk versierde lijst van de gaanderijvloer met gesneden hulstbladeren en bessen zijn bijgemaakt.

Van de messing drophandles, van de lades, is het oppervlaktevuil verwijderd met behoud van het originele patina.

Ruim 400 loszittende tanden van de tandlijst, zijnde onderdeel van de kroonlijst, zijn verlijmd.

Medewerkende specialisten en advisering: houtsnijwerk – Ubald Elshuis, glas – Glasatelier Oud Rijswijk en metaal – Jan Willem Pette, onder uitvoering van Ten Cate & van der Wiele Architecten.

De Ovale Zaal heeft een centrale vitrine met daarin fossielen en mineralen. De zaal bevat rondom inbouwkasten waarin wetenschappelijke instrumenten zijn tentoongesteld, op de gaanderij zijn boekenkasten met liggende lades.

Ontstaansgeschiedenis Teylers Museum

De Ovale Zaal in Teylers Museum was het eerste gedeelte van het museum, het werd gebouwd in de achtertuin van het voormalige huis van Pieter Teyler. In 1779 droeg de raad van directeuren van Teylers Museum Leendert Viervant op om een “boek- en liefhebberyzaal” te ontwerpen. Teylers Museum, en dus ook de Ovale Zaal, was het eerste museum in Nederland dat open was voor het publiek.

In de Ovale Zaal werden experimenten aan het publiek voorgedaan, daarnaast was er op de omloop een bibliotheek. In het midden van de zaal stond een grote tafel. In die tafel zaten de tekeningen en prenten en de mineralenverzameling. Op de tafel werden experimenten uitgevoerd. De centrale tafel stond op rails, zodat deze weggereden kon worden als het experiment met de grote elektriseermachine van Martinus van Marum voorgedaan werd aan het publiek. Later werd deze centrale tafel omgebouwd tot vitrine, waarin al sinds 1800 voorwerpen tentoongesteld worden. Instrumenten stonden opgesteld aan de zijkant van de zaal in vitrinekasten. Sinds 1800 is de vorm van de zaal, en zijn inhoud, nauwelijks gewijzigd

De omloop van de centrale zaal, met boekenkasten, is niet open voor het museumpubliek. De begane grond is wel open voor het publiek. De expositie in de zaal is sinds 1800 nauwelijks gewijzigd. In de centrale vitrines liggen mineralen gerangschikt alsmede het Topje van de Mont Blanc, dat in 1787 afgehakt is door de een van de eerste beklimmers van de berg, Horace-Bénédict de Saussure. In de vitrines aan de zijkanten en los in de zaal staan instrumenten opgesteld. Bijvoorbeeld een wereld- en hemelglobe van George en Dudley Adams uit Londen.