Hindelooper Schilderkunst Restauratie Kabinet Kast

Restauratie Hindelooper Kast

Schadeomschrijving:

De beschilderde kast was nog redelijk stevig met enkel normale slijtage sporen zoals het inslijten van de ladegeleiding door gebruik. Hij is vergelijkbaar met een andere Hindelooper Kast die ik restaureerde maar die had een rode basis.  Nadat ik de kast had opgezet bleek verder dat hij achterover stond en dat het slot niet functioneerde. Door veelvuldig dweilen van vloeren en vochtige muren heeft vocht, vaak in combinatie met houtworm, de achterpoten aangetast. Verder konden de deuren slecht dicht omdat door de krimp van de deuren deze niet meer paste in de vorm van de kap. Verder zaten de meeste ladeknoppen los en ontbrak een bovendeel van een lazijde.

Met de beschildering was van alles mis. Er waren diverse fases van restauratie te zien, er was veel loszittende verf en er diverse beschadigingen waren ontstaan door gebruik. Zo was er bij veel beschadigingen al een vrij grove retouche gelegd, zonder deze eerst gelijk te leggen met de omgeving, waardoor deze te diep lag. Losse en opstaande verf is iets waar je direct aandacht aan moet schenken omdat het bij het minste of geringste het er af kan knappen of bij aanraking eraf kan vallen en dan als verloren moet worden beschouwd.

Omschrijving Hindelooper Kabinet- Gerard Dou:

Een Hindeloopen kabinetkast, volkskunst, gemaakt van vurenhout met gecontouneerde kap met kuif  gedecoreerd met Hindelooper schilderkunst of schilderwerk. Een enkel gebogen laden front met drie lades. Op de voorzijde op de deuren twee kopieën van Hollandse Meesters. Met op de linkerdeur de voorstelling een kopie van een schilderij van Gerard Dou, ‘Jonge vrouw aan de kaptafel’, gemaakt in 1667 nu in bezit van Museum Boymans van Beuningen. Op de lades voorstellingen van Hollandse landschappen, zoals zeilschepen op een meer, zeeslagen, bootjes aan de oever,en een winterlandschap met schaatsende mensen.  Dit alles op een groen bruine achtergrond met florale motieven en dieren zoals vlinders en papagaaien. De zijkanten gedecoreerd met monochroom geschilderde florale motieven met in het centrum exotische vogels. Vergelijkbare kasten zijn te vinden in Zuiderzeemuseum en Hindeloopen Museum.

De Houtrestauratie:

Ladegeleiding en handvaten

Bij de restauratie zijn we gestart met het stevig maken van de onderkast. Bij de bovenste lade is de zijkant, die deels afwezig was, erbij gemaakt van oud hout en op kleur gebracht. Daarna is de ladegeleiding van alle lades in de kastromp verwijderd en opnieuw geplaatst om de lades soepel te laten lopen. De ladehandels zijn opnieuw in de ladefronten gelijmd, de gaten waren door de krimp van het hout te groot geworden. Hiervoor is wat fineer in het gat verlijmd zodat het goed paste.

Achterpoot ophogen

Na het opzetten van de kast heb ik de kast middels wiggen verticaal gezet, toen bleek 14 mm te missen onder de achterpoten. Ik heb toen 14 mm grenen blokjes onder de achterpoot verlijmd en later gelijk gestoken, achteraf zijn ze geretoucheerd in de groen blauwe achtergrond kleur.

Deuren laten sluiten

De deuren sluiten niet meer omdat zij door krimp niet meer in het contour van de kap paste. Ik heb de bovenzijde van de deuren passend gemaakt op de kap. Alvorens dit te doen heb  ik de kast zo gesteld dat de onderzijde van de deuren al wel vrij liepen van de kast met een gelijke kier onder de deur.

Deurslot

De sluiting van de deur was niet meer origineel, er waren aanpassingen gedaan die allemaal niet meer werkte. Wat mistte was een originele haak, gemonteerd op de midden plank met hangende lades, die achter de schoot vangt na het sluiten, het gat waar hij ooit zat was er nog. De haak ik uit ijzer bijgemaakt en verouderd.

Restauratie Beschildering:

Bij de restauratie van de schildering was er eerst conservering van de schildering door alle losse verf deeltjes vast te zetten met een lijm die onder de losse verf delen werd gespoten en die vervolgens met een warme spatel is vastgezet. Bij delen waar de beschildering was verloren is er eerst een vulling geplaatst om op gelijke hoogte als de rest van de schildering te komen. Daarna is deze met acrylhars geretoucheerd in de omgevingskleuren of voorstelling. Waar nodig is er een vernis aangebracht. Deze werkzaamheden zijn verricht door Willianne van der Sar van Color & Conservation.

Hindelooper Schilderkunst Herkomst:

In de 18e eeuw neemt decoratie schilderen grote omvang aan. Met name in Europa in Noorwegen. In Nederland zijn de Zaanstreek en Friese zuidwesthoek bekend om gebruiksvoorwerpen die zijn beschilderd soms in combinatie met houtsnijwerk. De motieven van de schildering bestaan uit allegorische vrouwenfiguren en Bijbelse of wereldse voorstellingen gecombineerd met ranken krullen bloemen. De achtergrond van het schilderwerk heeft een kleur zoals  blauw groen  crème wit of rood.  Men paste ook wel een techniek toe die men in de porcelein fabricage gebruikte het in een kleur schilderen van bladranken en bloemen. De Hindelooper schilderkunst is het vaak beoefend door huisschilders in de zomer en onder andere houtimitatie maakte op kerkbanken en interieurs of marmer imitaties en geschilderde letters. In het winterseizoen werden dan thuis gebruiksvoorwerpen gedecoreerd. De 18e eeuw was echt het hoogtepunt van deze cultuur. In de 19e eeuw is er een kleine opleving als een reactie op de snelle industrialisatie Waarbij er weer belangstelling komt voor het ambacht,  heden ten dage  bestaan er  nog drie Hindelooper schildersbedrijven: Bootsma Hindeloopen, Roosje Hindeloopen en Atelier Glashouwer.